به مناسبت در آستانه برگزاری اختتامیه چهارمین جشنواره کتاب سال سبک زندگی در مصاحبه ای با بلال شاکری دبیر اجرایی این جشنواره به ابعاد برگزاری و پیشینه این برنامه پرداخته شد.
به گزارش روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی بلال شاکری در پیشینه برگزاری این جشنواره ابراز داشت: جشنواره کتاب سال سبک زندگی در سال 96 به عنوان یکی از برنامه های میز سبک زندگی در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم طراحی و تصویب شد، که اولین دوره جشنواره سال 96 توسط شعبه تهران و در دانشگاه تهران با محوریت کلیات سبک زندگی برگزار شد. دومین دوره با محوریت کتاب کودک و نوجوان در سال 97 نیز توسط شعبه تهران در دانشگاه تهران برگزار شد و سومین دوره جشنواره با وقفه ای دو ساله بعلت کرونا در سال 99 توسط دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام در قم برگزار شد. محوریت این دوره بر پایان نامه ها و رساله های علمی مقطع کارشناسی ارشد/سطح سه و دکتری/سطح چهار بود.
دبیر اجرایی چهارمین جشنواره کتاب سال سبک زندگی افزود: این جشنواره اهداف شش گانه ای را دنبال می کند که عبارتند از:
تلاش برای تدوین نظام ارزشگذاری دانشی و دین بنیاد در عرصه محصولات مکتوب عرصه سبک زندگی و تلاش برای بازتعریف «کتاب سبک زندگی» به مثابه یک رشته تخصصی، رصد فعال و هدفمند آثار مکتوب عرصه سبک زندگی با هدف جریان شناسی فعالان سبک زندگی و آسیب شناسی، امکان سنجی و ظرفیت سنجی در ساختن نظام جامع پژوهش های سبک زندگی، ظرفیت شناسی عناصر پژوهشی عرصه سبک زندگی در سطح کشور به خصوص با تمرکز بر نیروی انسانی و باهدف استعدادیابی و شبکهسازی مردمی- نخبگانی، مستندسازی فعالیت های علمی مکتوب به عنوان یک گام اثربخش برای ساختن کلان نظامِ سبک زندگی اسلامی، مقدمه سازی برای انجام فراتحلیل های روند پژوهانه از حوزه مطالعات سبک زندگی، و گفتمان سازی و ایجاد نگرش نو و حساسیت اجتماعی در شبکه نخبگانی کشور نسبت به حوزه مطالعات سبک زندگی
وی در بیان وجه تمایز این دوره (چهارمین جشنواره) با دوره های قبل ابرزا داشت: وجه تمایز این دوره را در دو نکته می توان خلاصه کرد.
- در دوره های گذشته بیشتر به کلیات مربوط سبک زنگی پرداخته شده است اما در دوره چهارم تمرکز بر محورهای جزئی بوده و سعی شده است حوزه های مختلفی که سبک زندگی در آن مؤثر است شناسایی شده و به عنوان محورهای خاص به مخاطبان معرفی شود. این محورها عبارتند از: سبک زندگی، مبانی و مفاهیم؛ سبک زندگی و هویت ایرانی اسلامی؛ سبک زندگی، خانواده، جنسیت؛ سبک زندگی و زندگی شهری؛ سبک زندگی، رسانه و فضای مجازی؛ سبک زندگی، تولید و مصرف فرهنگی؛ سبک زندگی، آموزش و سلامت؛ سبک زندگی، الگوها و اسوه ها؛ سبک زندگی، آیین ها و مناسک (محور ویژه)
- رویکرد علمی در جشنواره. نوعاً جشنواره ها رویکردی ترویجی دارند. اما در دوره چهارم رویکردی کاملا علمی و تخصصی در پیش گرفته شده است و این رویکرد در تمام مراحل و حتی برنامه های جانبی پیش بینی شده جشنواره مد نظر قرار گرفته است. لذا در مرحله پالایش اولیه آثار و همچنین مراحل داوری با این رویکرد کار انجام شده است که بعد علمی آثار پررنگ باشد. بدین منظور حتی نشست های علمی، کرسی های ترویجی و برنامه های دیگری نیز پیش بینی شد تا بتواند در فضای علمی کشور در حوزه سبک زندگی اثر گذاری داشته باشد.
شاکری در پاسخ به این سوال که، آثاررسیده چه تعداد بوده و چه اقداماتی در این مورد صورت گرفته است، گفت: در مجموع در رصد اولیه نزدیک به 6000 اثر که ادعا می شده است در حوزه سبک زندگی نگارش یافته شناسایی شد. اما با پالایش اولیه مشخص شد بسیاری از این آثار فرسنگ ها با این حوزه فاصله دارند. در پالایش اولیه 400 اثر مرتبط با محورهای اعلام شده تشخیص داده شده و فراخوان جشنواره برای آنها ارسال شد. بیش از 300 اثر به فراخوان پاسخ مثبت داده و به دبیرخانه جشنواره ارسال شده وارد فرایند داوری شدند. در مرحله اول کمیته علمی جشنواره با بررسی و ارزیابی اجمالی آثار 94 اثر را شایسته راهیابی به مرحله داوری تشخیص دادند. در مرحله ارزیابی تفصیلی نیز 36 اثر در 6 محور حایز امتیاز لازم جهت ارسال به کمیته نهایی تشخیص داده شد.
وی ابراز داشت: کمیته نهایی پس از بررسی و مقایسه آثار راهیافته به مرحله نهایی، حداکثر 12 اثر را به عنوان آثار برگزیده و شایسته تقدیر اعلام خواهد کرد که در مراسم اختتامیه از آنها تقدیر به عمل خواهد آمد. محورهای شش گانه ای که آثار دریافتی در آن به مرحله نهایی راه یافته و برگزیده شده اند عبارتند از: سبک زندگی، مبانی و مفاهیم؛ سبک زندگی، خانواده، جنسیت؛ سبک زندگی، رسانه و فضای مجازی؛ سبک زندگی، تولید و مصرف فرهنگی؛ سبک زندگی، الگوها و اسوه ها؛ سبک زندگی، آیین ها و مناسک (محور ویژه) . لازم به ذکر است در این دوره جشنواره یک ناشر نیز به عنوان ناشر برگزیده در حوزه سبک زندگی معرفی و تقدیر خواهد شد.
شاکری در ادامه ابراز داشت: در این دوره از جشنواره با توجه به رویکرد علمی جشنواره سعی در اخذ مشارکت نهادهای علمی کشور شد. البته این بدان معنا نیست که سازمان ها و نهادهای غیرعلمی مشارکتی نداشته اند بلکه در بخش های مختلفی مانند طراحی ها، پخش اختتامیه و اطلاع رسانی ها نیز مشارکت کنندگانی وجود داشته است.
در مجموع 23 نهاد و سازمان مختلف با دبیرخانه چهارمین جشنواره کتاب سال سبک زندگی مشارکت داشته اند که به تفکیک عبارتند از:وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ معاونت ریاست جمهوری در امور زنان و خانواده؛ مرکز مدیریت حوزه های علمیه؛ معاونت علمی حوزه علمیه خراسان؛ پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛ بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی؛ مؤسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی؛ معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه تهران؛ دانشگاه علوم اسلامی رضوی؛ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه؛ پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد؛ خانه کتاب و ادبیات ایران؛ دانشگاه باقر العلوم علیه السلام؛ پژوهشکده باقر العلوم علیه السلام؛ پژوهشکده اسلام تمدنی؛ اداره کل پژوهش های اسلامی رسانه؛ پژوهشگاه فقه معاصر؛ دفتر تبلیغات اسلامی شعبه تهران؛ شبکه چهار سیما؛ صدا و سیمای خراسان رضوی؛ شهرداری مشهد؛ سایت باهمایش.